Liwocz
Lokalizacja: pow. jasielski, gm. Brzyska, Skołyszyn
Typ: Leśny
Utworzony został w roku 2004, na obszarze 84,23 ha w rejonie dwóch wsi: Lipnica Dolna i Lipnica Górna. Rezerwat leży na terenie Parku Krajobrazowego Pasma Brzanki, obejmującego wschodnią część województwa małopolskiego i zachodnią część województwa podkarpackiego.
Góra Liwocz (561 m. n.p.m.) wznosi się we wschodniej części Pasma Brzanki, jej zbocza porasta las mieszany z przewagą lasu iglastego oraz buczyna karpacka. W rezerwacie położonym na południowych stokach góry ochroną objęto zbiorowiska roślinne typowe dla wyższych partii Pogórza Ciężkowickiego z dominującą żyzną buczyną karpacką. Występują tu cieniolubne gatunki górskie. Wśród stwierdzonych 156 gatunków roślin liczna jest grupa górskich – 30 taksonów, w tym 23 reglowe i 7 ogólnogórskich.
W runie występują m.in.: paprotnik kolczasty, żywiec gruczołowaty, miesiącznica trwała, śnieżyczka przebiśnieg, sałatnica leśna, orlik pospolity, goryczka, wroniec widlasty i kilka gatunków storczyków. Rośnie tu także rzadki krzew – kłokoczka południowa.
Teren ten zasiedla bogata fauna dużych zwierząt leśnych, charakterystycznych dla lasów puszczańskich. Przebywają tu jeleń, sarna, lis, kuna leśna, borsuk, dzik, łasica, kret, wiewiórka, zając szarak, mysz leśna i polna i nornica ruda. Awifauna na terenie rezerwatu znajduje dobre warunki życia – bogata baza żerowa, miejsca lęgowe i zróżnicowane środowisko. Występuje tu szereg gatunków objętych ochroną gatunkową krajową oraz ochroną międzynarodową, m.in. puszczyk uralski i zwyczajny, krogulec, grubodziób, liczne dzięcioły, kobuz, kopciuszek, kukułka, makolągwa, mazurek, mysikrólik, paszkot, pełzacz leśny, raniuszek, jerzyk, jastrząb gołębiarz, gil, dzwoniec, liczne sikorki, świergotek drzewny, wilga i zięba.
Płazy reprezentowane są przez traszkę grzebieniastą, kumaka górskiego i żabę trawną. Świat owadów jest liczny, a na uwagę zasługują gatunki objęte ochroną: biegacz ogrodowy, granulowany i fioletowy, trzmiel kamiennik i ogrodowy, jelonek rogacz, paź królowej, mieniak tęczowy i strużnik.
Fot. M.Pociask