Skansen w Zyndranowej

Skansen powstał w zagrodzie łemkowskiej datowanej na koniec XIX wieku, która należała niegdyś do pradziadka Teodora Gocza. Zebrane tam tradycyjne wyposażenie, stroje, narzędzia gospodarskie i przedmioty codziennego użytku dały początek prywatnej Izbie Pamiątek Kultury Łemkowskiej otwartej w 1968 roku.

Głównym obiektem skansenu jest chyża pochodząca z 1860 roku. We wnętrzu chaty zostało zrekonstruowane biuro pisarza wiejskiego z archiwaliami, książkami, zdjęciami. W osobnym pomieszczeniu zgromadzono eksponaty sakralne. Znajduje się tu bogata kolekcja pisanek udekorowanych łemkowskimi wzorami. W obrębie skansenu można zobaczyć także studnię z żurawiem, wiatrak, cygańską kuźnię. W sąsiedztwie cerkwi stoi chata żydowska, w której zgromadzono ekspozycję judaików. Obok zgromadzono połamane macewy wykorzystywane przez Niemców podczas okupacji do budowy dróg. W koniuszy urządzona jest wystawa historyczna, a prezentowane tu eksponaty opowiadają dzieje obu wojen światowych na tych terenach. W skład Muzeum wchodzi świetlica, w której pokazywane są wystawy malarstwa i rzeźby łemkowskich artystów.

Jednym z najmocniejszych akcentów w skansenie jest drewniana ściana na której umieszczono piękne cerkiewne i cmentarne krzyże pochodzące z zdewastowanych nekropolii i nieistniejących świątyń. Powyginane, nadgryzione zębem czasu, ale odnalezione i wyeksponowane stanowią przejmujące świadectwo z jednej strony tragicznej historii, ale z drugiej walki o zachowanie pamięci i własnej kultury.
Przez lata muzeum powiększało swoje zbiory, ale jednocześnie borykało się z problemami finansowymi. Skansen działał pod opieką kolejno Muzeum Historycznego w Dukli, Gminy Dukla, Muzeum Okręgowego w Krośnie. Obecnie obiektami muzealnymi zaopiekowało się Towarzystwo na Rzecz Rozwoju Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej. Od 1992 roku co roku latem organizowane jest tu święto tradycji łemkowskiej „Od Rusal do Jana”. Na terenie Muzeum odbywają się warsztaty i plenery artystyczne, prowadzona jest także działalność wydawnicza.