Dukla
DUKLA
Położona wśród gór Beskidu Niskiego, Dukla to najatrakcyjniejsza miejscowość w regionie. Do najbardziej znanych zabytków zalicza się Kościół Bernardynów z Relikwiami św. Jana, rokokowy Kościół Parafialny p.w. św. Marii Magdaleny oraz Muzeum Historyczne w dawnej rezydencji magnackiej. Miasteczko to idealne miejsce do rozpoczęcia swej górskiej wędrówki.
Historyczne początki Dukli sięgają XIV wieku. Miasto rozwijało się pomyślnie dzięki korzystnemu położeniu na węgierskim trakcie – ważnym szlaku handlowym prowadzącym z Węgier do Polski. W czasach świetności dukielskie piwnice wypełnione były po brzegi beczkami z winem, a otaczające miasto mury obronne chroniły je przed najazdami. Przebudowano istniejącą bastionową budowlę w znakomity pałac, który stał się ważnym ośrodkiem kultury i polityki. W czasie zaborów miasteczko zaczęło upadać, a utrata znaczenia została przypieczętowana ominięciem dukli podczas budowy linii kolejowej do Lwowa. Poprawa gospodarki nastąpiła pod koniec XIX wieku, kiedy w mieście uruchomiono rafinerię ropy naftowej.
Społeczność miasta tworzona była przez mieszankę różnych grup etnicznych. Ożywienie przerwał wybuch Wojny Światowej, w czasie której duża część dukli została zniszczona przez wojska rosyjskie. Następny konflikt doprowadził do zagłady Żydów oraz ponownie obrócił miasto w ruinę. Dziś jest to nieduże, urokliwe miasteczko godne odwiedzenia podczas podróży po Beskidzie Niskim. W 1997 roku podczas uroczystości mszalnej Jan Paweł II kanonizował bł. Jana z Dukli.
Centrum miasteczka zajmuje duży rynek otoczony kamieniczkami z neogotyckim ratuszem. W dawnym pałacu Mniszchów działa Muzeum Historyczne prezentujący wystawy dotyczące działaniom militarnym z okresu obu wojen na terenie Beskidu. Muzeum otacza park, który jest pozostałością po pięknym parku w stylu francuskim. Zaraz za parkowym murem znajdują się ruiny dawnego browaru. Wśród obiektów sakralnych wyróżnia się barokowy kościół Ojców Bernardynów stanowiący główne miejsce kultu św. Jana z Dukli. Wybudowany w XVIII wieku Kościół Farny p. w. św. Marii Magdaleny to rokokowa perła, która skrywa niezwykły marmurowy nagrobek dawnej właścicielki miasta. Pozostałością po dawnych żydowskich mieszkańcach miasta są ruiny barokowej synagogi. W Dukli znajdziemy również cmentarz wojenny, gdzie zostali pochowani żołnierze różnych narodowości walczących w czasie obu Wojen Światowych
Wznosząca się nad duklą Góra Cergowa wyróżnia się z otoczenia wysokością i charakterystyczną sylwetką. Jej północne, stromo opadające stoki objęte są ochroną w ramach „Rezerwatu 1000 – lecia”. Wśród rosnących tu roślin wyróżniają się rzadko spotykane cisy oraz gatunki wschodnio karpackie. Drugi rezerwat chroniący te cenne drzewa znajduje się na zboczach Cergowej powyżej Nowej Wsi. Budowa geologiczna góry przyczyniła się do powstania tu licznych wychodni skalnych i jaskiń szczelinowych stanowiących dogodne miejsce do zimowania nietoperzy. Podobne ciekawostki geologiczne występują na szczycie Kilanowska, po drugiej stronie Doliny Jasiołki.