Jaśliska

JAŚLISKA

Jaśliska to stare miasteczko położone niegdyś na ważnym szlaku handlowym. Wśród zabytków zachował się Rynek ze starymi, drewnianymi domami, barokowy murowany kościół oraz dawne piwnice służące do przechowywania wina. W okolicy stoi kilka pięknych i owianych legendami kapliczek. Większość obszaru wokół miasteczka to tereny chronionego Jaśliskiego Parku Krajobrazowego.

Miasteczko ma bardzo ciekawą i burzliwą historię. Zbudowano je w 1366 roku jako Honstath. Pomyślny rozwój Jaśliska zawdzięczają handlowi winem węgierskim przewożonym przez pobliska przełęcz Beskid Nad Czeremchą. Od kupców przewożących trunki pobierano podatki. Dzięki temu w miasteczku powstały liczne budynki z ogromnymi piwnicami do przechowywania wina, Ratusz, kościół oraz mury miejskie. Drugim ważnym zajęciem mieszkańców było kamieniarstwo. Surowiec pochodził z pobliskiego szczytu Kamień, górującego nad miasteczkiem

Dzisiejsze jaśliska to raczej senna miejscowość położona na uboczu głównych dróg. I chociaż lata świetności już dawno minęły, to potencjał kulturowy miasteczka stanowi doskonała bazę przy rozwoju turystyki. Dodatkowym atutem jest sąsiedztwo pięknej przyrody.

Zacofanie Jaślisk spowodowało zachowanie archaicznej zabudowy. Jednak z czasów świetności pozostał układ urbanistyczny z kwadratowym Rynkiem, kościołem, resztkami murów miejskich oraz rozległe piwnice. Obecną zabudowę, tak bardzo charakterystyczna dla galicyjskich miasteczek, stanowią małe drewniane domy ustawione frontem do centralnego Rynku. Pośrodku głównego placu stał Ratusz, w którym mieściła się niegdyś karczma. Niestety zły stan techniczny spowodował jego rozbiórkę, a obecna budowla tylko w niewielkim stopniu przypomina dawny obiekt. Najbardziej imponującą budową w Jaśliskach jest późnobarokowy Kościół p.w. św. Katarzyny.

Najbardziej znanymi pozostałościami dawnej świetności miasta są piwnice, w których składowano węgierskie wino powstałe na przełomie XV/XVI wieku. Piwnice te znajdują się pod Ratuszem, Kościołem, dawną szkołą oraz okolicznymi domami. Niestety, część z nich uległa zawaleniu, część zamurowano lub została zniszczona w czasie budowy nowych obiektów. W podziemiach panuje bardzo dobry mikroklimat o stałe temperaturze 12 st. C, a dzięki skanalizowaniu jest nich bardzo sucho. Dziś, jaśliskie piwnice są praktycznie niedostępne dla turystów.