Muzeum Ropy Naftowej

Okolice Krosna, Jasła i Gorlic są związane z postaciąIgnacego Łukasiewicza(1822-1882)- prekursora przemysłu naftowego i wynalazcy lampy naftowej.

Wszystko zaczęło się we Lwowie, gdzie podczas pracy w aptece magister farmacji Ignacy Łukasiewicz zetknął się z tzw.olejem skalnym. Tłusta, o specyficznym zapachu substancja wyciekająca z ziemi była od dawna wykorzystywana przez ludność jako lekarstwo lub smar. Przeprowadzone w aptece badania wykazały jednak jej bezużyteczność w leczeniu ludzi. W procesie destylacji oleju skalnego Łukasiewicz otrzymał przezroczysty płyn palny i zaczął zastanawiać się nad jego praktycznym wykorzystaniem. Postanowił użyć go do oświetlania. Trzeba było tylko zaprojektować odpowiednią lampę, bowiem nowe paliwo nie nadawało się do używanych dotychczas lamp oliwnych. Po wielu próbach Łukasiewicz skonstruował lampę naftową. Pierwszy raz posłużyła ona do oświetlenia szpitalnej sali podczas nocnej operacji. Było to w 1853 r. Światło lampy naftowej okazało się mocne, a paliwo wydajne.

Po tym odkryciu Łukasiewicz postanowił przenieść się do Gorlic, gdzie okolica obfitowała w źródła ropy. Zatrudnił się tam w aptece, a jednocześnie prowadził rozmowy z okolicznymi właścicielami roponośnych terenów. Wkrótce zaowocowało to utworzeniem spółki i powstaniemw Bóbrce koło Krosnapierwszej na świecie kopalni ropy(1854 r.), stanowiącej obecnie Skansen Górnictwa Naftowego i ważną atrakcję turystyczną regionu. Początkowo ropę wydobywano kopiąc płytkie studnie. Poprzez pogłębianie szybów osiągano coraz większą wydajność. W 1862 r. zastosowano na wzór amerykański pierwszą wieżę wiertniczą.

W 1856 r. w Ulaszowicach pod Jasłem Łukasiewicz otworzyłpierwszą na świecie destylarnię ropy naftowej. Kolejna rafineria powstała w Polankach pod Krosnem, a potem w kupionej przez wynalazcę wsi Chorkówka. W kolejnych latach ten niestrudzony pionier przemysłu naftowego doprowadził do powstania kilku kopalń ropy, m.in. w okolicach Dukli i Gorlic, zorganizował we Lwowie kongres naftowy, a w Gorlicach założył Krajowe Towarzystwo Naftowe.

Mniej znaną dziedziną działalności Łukasiewicza byłapraca społeczna. W swoich zakładach wprowadził ubezpieczenia dla pracowników, zapewniał robotnikom opiekę lekarską i emerytury. Nie szczędził pieniędzy na budowę szkół, burs i szpitali, walczył z rozpowszechnionym alkoholizmem, zabiegał o brukowanie galicyjskich gościńców. W Bóbrce otworzył leczniczy zakład kąpielowy jodowo-bromowy, wykorzystujący miejscowe źródła mineralne. Gdy wybuchło powstanie styczniowe, wspomagał finansowo oddziały partyzantów. Osoby zagrożone aresztowaniem zatrudniał w kopalniach lub wysyłał na własny koszt za ocean.

W Chorkówce ufundował kaplicę, a w Zręcinie, wraz ze swoim wspólnikiem Karolem Klobassą, duży kościół w stylu neogotyckim. W 1873 r. za działalność charytatywnąotrzymał od papieża Piusa IX tytuł szambelana papieskiego i Order Świętego Grzegorza. Pod koniec życia cieszący się powszechnym szacunkiem Łukasiewicz został posłem Sejmu Galicyjskiego. Zmarł w 1882 r. Jest pochowany w Zręcinie.