Leoncina
Lokalizacja: pow. przemyski, gm. Krasiczyn.
Typ: Florystyczny
Utworzony został w roku 2001, na powierzchni 8,67 ha, we wsi Tarnawce. Leży na terenie Parku Krajobrazowego Pogórza Przemyskiego.
Rezerwat wchodzi w skład niewielkiego kompleksu leśnego położonego na prawym brzegu Sanu. Stanowi istotny element w procesie poznawczym nad zachowaniem naturalnych stanowisk kłokoczki południowej, gdyż jest to jedyny obiekt ochrony ścisłej tego gatunku w Polsce. Pozwala to na prowadzenie badań naukowych w zakresie biologii i wymagań ekologicznych tego rzadkiego gatunku. Rośnie tutaj kilkaset egzemplarzy kłokoczki, które znajdują dogodne warunki bytowania, czego wyrazem są jej rozmiary dochodzące do 5 m oraz obfite kwitnienie i owocowanie. Krzew występuje przeważnie kępowo, jednak na blisko całej powierzchni obecna jest w pojedynczych egzemplarzach i osiąga rozmiary od 0,5 do 1m. Największe skupiska kłokoczki – ok. 1,8 ha – znajdują się w północno-zachodnim fragmencie rezerwatu, gdzie rośnie pod okapem lip i dębów osiągających wiek do 80 lat.
W roku 2002 w wyniku lustracji terenowej stwierdzono konieczność usuwania drzew zacieniających krzewy kłokoczki południowej, głównie jesionu, graba, a w szczególnych przypadkach lipy. Zalecenie dotyczyło również leszczyny, która zagłusza kłokoczkę. Wykonywane zabiegi odsłaniające wpłynęły pozytywnie na jej zdrowotność i rozwój.
W składzie gatunkowym drzewostanu dominuje dąb szypułkowy i sosna pospolita. Znaczny udział ma także lipa drobnolistna, która w północno-zachodniej części rezerwatu jest nawet fragmentarycznie gatunkiem panującym. Do gatunków lasotwórczych należą również: dąb czerwony, jawor, klon polny, buk zwyczajny, modrzew europejski i sosna wejmutka. Podszyt tworzą liczne krzewy derenia świdwy i leszczyny stanowiące główną konkurencję o przestrzeń życiową dla kłokoczki. Z innych krzewów zaobserwowano także: bez czarny i trzmielinę zwyczajną oraz sporadycznie występujące: wierzbę iwę, bez koralowy, głóg dwuszyjkowy i jednoszyjkowy, a także wawrzynka wilczełyko.
Warstwa runa charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem, bo na tak niewielkiej powierzchni wyróżniono 117 gatunków roślin. Odnaleziono przykłady m.in.: jaskra kaszubskiego, turzycy orzęsionej oraz najliczniej występującej gwiazdnicy wielkokwiatowej. Sporadycznie spotykany jest żywiec gruczołowaty i cebulkowaty. Licznie rośnie: nerecznica samcza gajowiec żółty, kłosownica leśna, miodunka ćma, szczyr trwały, kopytnik pospolity, wilczomlecz migdałolistny, przylaszczka pospolita, i inne.
W dużych ilościach zinwentaryzowano m.in.: dzięgiel leśny, szczawika zajęczego, parzydło leśne, malinę właściwą oraz konwalijkę dwulistną. Z gatunków wschodniokarpackich występuje tutaj głównie sałatnica leśna.
Przedstawiciele fauny to: jeleń europejski, sarna, dzik, lis, borsuk, kuna leśna, gronostaj, tchórz, łasica łaska, kret, popielica, orzesznica, żołędnica, koszatka i wiewiórka pospolita. Z kolei reprezentanci awifauny to m.in.: jastrząb gołębiarz, kukułka, myszołów zwyczajny, sójka pospolita, jarząbek, kuropatwa i bocian czarny. Zaobserwowano liczne gatunki herpetofauny, podlegające ochronie ścisłej: zaskrońca zwyczajnego, padalca zwyczajnego, żmiję zygzakowatą, traszkę górską i karpacką, ropuchę paskówkę, grzebiuszkę ziemną i salamandrę plamistą.
Fot. M.Sebastianka