Zmysłówka

Lokalizacja: pow. leżajski, gm. Grodzisko Dolne
Typ: florystyczny

Utworzony został w roku 1953 na powierzchni 2,44 ha we wsi Zmysłówka. Znajduje się na terenie Zmysłowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Chroniony teren obejmuje fragment lasu o cechach naturalnych. Obecnie roślinność rezerwatu tworzy 2 zespoły: zespół grądu subkontynentalnego porasta zbocze w południowej jego części oraz zespół żyznej buczyny karpackiej zajmuje resztę jego powierzchni. W starodrzewiu znajdują się m.in. dwa pomnikowe dęby o średnicy 115 i 108 cm w pierśnicy.

Występuje tutaj modrzew polski (Larix polonica), w skali nie spotykanej na innych obszarach Puszczy Sandomierskiej. Stanowisko tego reliktowego gatunku o specyficznych cechach rodzimego ekotypu ma duże znaczenie dla nauki i dydaktyki. Modrzew jest drzewem wybitnie światłolubnym. W lasach, w którym modrzewiowi towarzyszą drzewa cienioznośne (np. buk), trwanie tego gatunku polega na przemieszczaniu się jego osobników z miejsca na miejsce w każdym następnym pokoleniu. Modrzew obsiewa się tylko tam, gdzie została zniszczona struktura cienistego lasu. W sumie zewidencjonowano 79 taksonów na chronionym  terenie. Runo buczyn o prześwietlonym dnie lasu opanowała jeżyna gruczołowata, której towarzyszą liczne paprocie: nerecznica samcza i wietlica samicza oraz szczawik zajęczy, konwalijka dwulistna i gajowiec żółty. Do wyjątkowo rzadkich należą gatunki „południowe” – pontyjskie, reprezentowane przez mietlicę pospolitą oraz submediterrańskie, których przedstawicielem jest wilczomlecz migdałolistny. Z zespołu roślin górskich wyliczyć można 3 gatunki: 2 drzewa – jodłę pospolitą i jawor oraz 1 krzew – dziki bez koralowy. Odnaleziono 5 gatunków roślin chronionych: całkowitej podlega bluszcz pospolity, a częściowej kopytnik pospolity, marzanka wonna, kruszyna pospolita i kalina koralowa. Są także gatunki rzadkie m.in. kokorycz pełna.

Faunę reprezentują głównie zwierzęta leśne: sarna, dzik, lis, zając i wiewiórka. Najliczniejsze są tutaj ptaki: m.in. sowy (płomykówka i pójdźka), myszołów, muchołówki (mała, żałobna i białoszyja), czeczotka, świstunka, kukułka, kraska i mysikrólik. Z gadów odnaleziono padalca, jaszczurki (zwinka i zielona) oraz żmiję zygzakowatą.