Góra Chełm
Lokalizacja: pow. strzyżowski, gm. Frysztak, Wiśniowa.
Typ: Leśny
Rezerwat przyrody „Góra Chełm” utworzony został w roku 1996 na terenie miejscowości Stępina i Jaszurowa. Rezerwat o powierzchni 155,25 ha położony jest na obszarze Czarnorzecko- Strzyzowskiego Parku Krajobrazowego.
Góra Chełm (534 m n.p.pm.)- wchodząca w skład złożonego z pięciu szczytów pasma Klonowej Góry- to jedno z najbardziej atrakcyjnych miejsc Pogórza Strzyżowskiego, zarówno pod względem przyrodniczym, jak i kulturowym. W utworzonym na tym terenie rezerwacie, pomiędzy potokiem Stępinka (dopływem Wisłoka) a Kolonową Górą, ochroną objęto skupisko buczyny górskiej i podzespół trawiasty żyznej buczyny karpackiej, obszar podgórskiego łęgu jesionowego, zbiorowiska przejściowego między grądem a buczyną karpacką, tereny źródliskowe, a także nieczynny kamieniołom. Z jego szczytu można podziwiać widoki Pogórza Strzyżowskiego.
W składzie flory rezerwatu odnotowano blisko 280 gatunków. Najpospoliciej występuje tu buk, jodła, grab i leszczyna, a także jeżyna gruczołowata, wietlica samicza, gajowiec żółty, marzanka wonna, narecznica samcza, turzyca drżączkowata, czyściec leśny, turzyca orzęsiona, szczawik zajęczy i turzyca leśna. Na stosunkowo niewielkim terenie rezerwatu, położonego na granicy dwóch pięter roślinnych: pogórza i regla dolnego, odnaleziono 27 taksonów górskich, jednak najliczniejsza są rośliny reglowe (21 gatunków): m.in.: żywiec gruczołowaty (wiosną w buczynie kwitną łany tej rośliny), tojeść gajowa, przetacznik górski, starzec Fuscha, paprotnik Brauna.
Spotyka się także gatunki związane z siedliskami wilgotnymi i podmokłymi np. lepiężnika białego i szałwię lepką. Na terenie dawnego kamieniołomu, opanowanego przez rośliny zielone i krzewiaste, swoje siedlisko znalazły rośliny ciepłolubne. Grupa ta liczy ok. 20 taksonów, wśród nich są m.in.: traganek szerokolistny, rzepik pospolity, babka średnia, lucerna sierpowata, starzec jakubek, wilżyna bezbronna i lebiodka pospolita. W runie występuje 31 gatunków chronionych, w tym 21 objętych ochroną ścisłą i 10 częściową. Najciekawsze z nich to storczykowate: storczyk plamisty (kukułka), kruszczyk szerokolistny, siny i rdzawoczerwony, buławik mleczolistny, podkolan biały i gnieźnik leśny. Rezerwat jest miejscem występowania wielu roślin chronionych i rzadkich w skali regionalnej; rosną tu: bluszcz pospolity, buławik mieczolistny, lila złotogłów, listera jajowata, skrzyp olbrzymi, wawrzynek wilczełyko.
Z racji obecności na tym terenie licznych potoków i obszarów podmokłych bogata jest w rezerwacie herpetofauna (ogół wszystkich płazów i gadów występujących na danym obszarze). Żyje tutaj traszka górska i karpacka, żaba trawna i moczarowa, jaszczurka: zwinka, żyworodna i padalec, oraz typowo górskie gatunki: salamandra plamista i kumak górski. Wśród zarośli, na obrzeżach lasów żyje rzekotka drzewna, a w miejscach nasłonecznionych m.in. w dawnym kamieniołomie, żmija zygzakowata. Z ptaków drapieżnych w rezerwacie występują: orliki krzykliwe, jastrzębie, myszołowy zwyczajne, krogulce i pustułki. Typowymi mieszkańcami kompleksów leśnych są: puszczyk uralski, dzięcioł białogrzbiety, pokrzewka jarzębata, kruk i liczna grupa ptaków śpiewających. Dogodne warunki do życia znalazło tu wiele gatunków ssaków, m.in.: jelenie, sarny, dziki i borsuki. Spotkać można także muflony, które przed kilku laty zostały wypuszczone do lasów Nadleśnictwa Strzyżów. Mniej licznie występuje kuna leśna, lis, gronostaj. Napotkano także orzesznicę i popielicę. Charakterystycznym elementem są liczne mrowiska, niektóre z nich dochodzą do 1 metra wysokości oraz ponad metr średnicy. W ich sąsiedztwie słyszalny jest specyficzny, wyraźny szum powodowany ruchem tysięcy osobników po ściółce leśnej.
Z punktu widokowego zlokalizowanego na wierzchowinie Pogórza Strzyżowskiego, w najbliższym sąsiedztwie góry Chełm, rozpościera się panorama z widokiem na Pogórze Dynowskie z najwyższą Suchą Górą (585 m n.p.m.), Doły Jasielsko- Sanockie i Beskid Niski z charakterystyczną sylwetką Cergowej (716 m n.p.m.).
