Turystyka aktywna jest formą rekreacji, która łączy aktywność fizyczną i sport z podróżami, poznawaniem regionu, kraju, świata, w odróżnieniu od „zwykłej” turystyki, nie wymagającej specjalistycznych umiejętności i nie wiążącej się ze szczególnym wysiłkiem. Turystyka aktywna najczęściej przybiera formy turystyki rowerowej, narciarskiej, pieszej, wodnej i jeździeckiej. Gdzie leży granica pomiędzy turystyką aktywną a sportem? Podstawowym wyróżnikiem jest umożliwienie poznania nowych, niezwykłych miejsc, zwiedzanie, podróżowanie. Zazwyczaj łączy się to również z rozszerzeniem horyzontów i ciekawością świata. Jeżeli chodzi o aktywność fizyczną turystyka ta jest jednakże podobna do sportu, ponieważ aktywni turyści dbają o to, by systematycznie zwiększać swoje umiejętności i poprawić osiągane wyniki. Turystyka aktywna przybiera też często formę rywalizacji, ale trzeba zaznaczyć, że jej tłem są walory poznawcze.

KIRKUT LESKI

Niedaleko rynku w lesku stoi zabytkowa synagoga, niżej w narożu ulic Moniuszki i Słowackiego znajduje się stary żydowski cmentarz, czyli kirkut. Ten niezwykły zabytek, jeszcze stosunkowo dobrze zachowany, kryje szczątki wielu pokoleń leskich Żydów.

Cmentarz żydowski, po hebrajsku Bet Olam, czyli Dom Boga, położony jest na pagórku zarośniętym drzewami i krzewami. Wzmiankowany w dokumentach z 1611 roku niewątpliwie założony został już w XVI wieku, a później powiększony. Obecnie zajmuje obszar 3 ha. Zachowało się tu wyjątkowo dużo kamiennych stel nagrobnych, zwanych macewami lub macebami. Po wojnie było ich ok. 2000, obecnie stoi ok. 500. Z wielu pozostały tylko kawałki, inne powalone zapadły się w ziemię.

Leskie stale nagrobne posiadają wyjątkową wartość historyczną i artystyczną. Te najstarsze pochodzące z XVI – XVII wieku, a jest ich ok. 100, są pod względem bryły i zdobnictwa stosunkowo prymitywne, ale późniejsze reprezentują już wysoki poziom sztuki kamieniarskiej. Zdobią je bogate płaskorzeźby tzw. przedstawienia oraz inskrypcje tj. ryte w kamieniu hebrajskie napisy.

Na skraju cmentarza widnieje nowa macewa ustawiona na symbolicznej mogile, poświęconej „Pamięci Żydów galicyjskich zamordowanych w 1942 roku i tu pochowanych w 1995 roku”. Kirkut Leski to jeden z najstarszych i największych nekropolii żydowskich w regionie o wyjątkowej wartości zabytkowej.

ŹRÓDŁA TANWI

Pośród wzniesień Roztocza leży mała wioska Huta Złomy. Nazwa sugeruje, że u zarania była to osada przemysłowa, huta, wykorzystująca miejscowe zasoby rudy darniowej. Dobywano tu także, czyli łamano, kamień wapienny. Pomiędzy wzniesieniami zalega płytkie obniżenie, wzdłuż którego sączy się nikła struga źródłowego strumienia Tanwi. Na wschód i południe od wsi rozciągają się wielkie połacie lasów.

W rejonie huty Złomy znajduje się rezerwat przyrody „Źródła Tanwi”, jego osobliwością są rozliczne torfowiska zalegające w obniżeniu Tanwi. Torfowiska są tworem naturalnym, zajmują płytkie zagłębienia deflacyjne, rozmieszone pośród piaszczystych wyniosłości i wydmowych pagórów ukształtowanych w toku procesów eologicznych. Zastoiska wód powstałe w zagłębieniach przekształciły się z czasem w bagna i torfowiska. W ich otoczeniu można jeszcze dostrzec wyraźne zarysy grobli i rowów opaskowych. Obniżeniem, poprzez kolejne płaty torfowisk, sączy się Tanew, będąca tu praktycznie rowem, sztucznie przekopanym dla ułatwienia spływu wód. Jej źródła tworzy nieckowaty, rozlewny wypływ wód podziemnych.

Rezerwat przyrody „Źródła Tanwi” ustanowiony w 1998 roku wyróżnia się dużymi walorami przyrodniczymi i krajobrazowymi. Obejmuje rozległy obszar lasów, torfowisk i łąk. Należą one do typu torfowisk przejściowych i8 wysokich, posiadają interesujący układ florystyczny obejmujący, oprócz roślin pospolitych, gatunki glacjalne, subarktyczne i atlantyckie. Na ich obrzeżach wykształciły się enklawy borów bagiennych, borów wilgotnych oraz olsów, trafiają się także małe płaty łąk.

Pod lasem, nieopodal kamiennego krzyża, jest prowizoryczny parki8ng i punkt informacyjny o rezerwacie, tu też rozpoczyna się ścieżka przyrodniczo – dydaktyczna. Umożliwia ona poznanie fragmentu rezerwatu położonego w najbliższym rejonie. Można ją przejść spacerem w przeciągu 1,5 godz. na trasie ścieżki rozmieszczono 8 przystanków zaopatrzonych w stosowne tablice informacyjne, jest drewniany pomost umożliwiający wgląd na torfowisko, a przy końcu miejsce wypoczynkowe z wiatą i kamiennym kręgiem umożliwiającym palenie ogniska.

KAMIEŃ NAD LESKIEM

Na wyniosłym wzgórzu we wsi Glinne nieopodal Leska, po prawej stronie drogi do Ustrzyk dolnych, sterczy oryginalna skała tzw. ostaniec, chroniona jako pomnik przyrody nieożywionej. Nazywana bywa różnie: Kamień nad Leskiem, Liski lub Leski kamień, a także Baszta Kmity.

Kamień nad Leskiem jest wychodnią gruboziarnistego piaskowca krośnieńskiego, twardego i odpornego na wietrzenie. Skała wznosi się ok. 20 m ponad kulminację wzgórza. Posiada nieco dziwaczny kształt będący wynikiem erozji, jak i działalności człowieka. Upodobniona jest do postaci pochyłej kobiety, z innej strony przypomina wyglądem basztę. Od północy znajdował się dawniej kamieniołom, po którym pozostała głęboka niecka wyrobiska i wysoka skalna ściana. Z tej strony skała jest znacznie wyższa, ostra, kanciasta i nienaturalnie pocięta. Na szczycie skały znajduje się żelazny krzyż postawiony w 1978 roku.

Skałą jako dziwaczny twór natury, na dodatek ubarwiona legendami od dawna zwracała uwagę podróżnych, pisarzy i malarzy. Aleksander Fredro poświęcił jej poemat „kamień nad Liskiem”, a Wincenty Pol jeden ze swych wierszy. Wzbudzała tez zainteresowanie podróżników. Już w 1937 roku została uznana za twór podlegający ochronie. Cztery lata wcześniej władze wydały zakaz eksploatacji kamienia w pobliżu skały, gdyż groziło to jej zawaleniem. Dzięki temu kamień ocalał i przetrwał do naszych czasów.